Veel zakelijke dienstverleners hebben inmiddels hun ritme gevonden in de nieuwe werkelijkheid. Uitzendkrachten en beveiligers worden volop ingezet bij test- en priklocaties en schoonmakers in ziekenhuizen. De vraaguitval is hierdoor minder heftig dan in 2020 maar nog steeds aanzienlijk. Pas in de tweede helft van het jaar profiteert de gehele sector van de aantrekkende economie.
Uitzendbranche maakt vliegende start
De uitzendbranche heeft in de eerste maand van dit jaar een vliegende start gemaakt. Ondanks de lockdown steeg het aantal uitzenduren ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Met name administratieve uitzendbanen zijn explosief gegroeid. Deze groei is enigszins vertekend doordat vorig jaar januari de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) van kracht werd waardoor het aantal uitzenduren die maand sterk daalde. Dit neemt niet weg dat deze groei een bevestiging is dat de uitzendmarkt herstellende is. Dit herstel werd in het vierde kwartaal van vorig jaar ingezet en zet krachtig door. De stijging is temeer opvallend omdat Nederland momenteel midden in de tweede lockdown zit en er vorig jaar in deze periode nog geen vuiltje aan de lucht was. Deze groei staat in schril contrast met de wijze waarop de uitzendsector vorig jaar de lockdown heeft gevoeld.
Verschuiving van werk
Dat het aantal uitzenduren de afgelopen maanden herstelde heeft verschillende oorzaken. Ten eerste heeft een verschuiving plaatsgevonden in het type uitzendbanen. Ondanks de lockdown is er veel werk, maar niet in alle traditionele uitzendsectoren. Door uitzendkrachten te plaatsen op plekken waar de vraag is toegenomen, zoals bij callcenters, priklocaties, teststraten en distributiecentra, heeft de branche zich inmiddels herpakt. Ook heeft de industrie, goed voor bijna een kwart van de uitzendbanen, volle orderportefeuilles. Tevens is de vraag naar medisch uitzendpersoneel sterk toegenomen. De tweede verklaring voor deze groei is dat de uitzendbranche momenteel profiteert van de ruimere arbeidsmarkt. In januari van vorig jaar was dit nog heel anders. De arbeidsmarkt was toen extreem krap, waardoor het lastig was om uitzendpersoneel te vinden. Om deze reden was het aantal uitzenduren al voor de uitbraak van de coronacrisis dalende.
Gunstige vooruitzichten
De vooruitzichten voor uitzenders zijn positief voor de tweede helft van het jaar, wanneer de coronabeperkende maatregelen grotendeels zijn afgebouwd. Uitzendbanen zullen dan weer verschuiven naar meer traditionele uitzendsectoren. Ook profiteert de branche dan van de macro-economische vooruitzichten. Met een hoge werkloosheid, ruimere arbeidsmarkt en een economische groei van boven de 2 procent is sprake van een goede uitgangsituatie voor uitzenders. In de onzekere nasleep van de coronacrisis verkiezen werknemers veelal flexibele arbeid boven vast. Dit leidt tot een groeiverwachting van 6 procent. Hoewel dit een forse groei is, is de branche daarmee nog niet terug op het niveau van voor de coronacrisis.
Uitdagingen
Hoewel de branche profiteert van de economische groei, zijn er structurele uitdagingen. Zo daalt door automatisering het aantal banen waarvoor een lage scholing voldoet. Dit zijn de banen waar de uitzendbranche zich traditioneel sterk op richt. Ook neemt binnen de flexibele schil het aandeel van uitzendkrachten af ten gunste van tijdelijke arbeidscontracten en zzp’ers. Daarbij beconcurreren onlineplatformen de uitzendbranche in toenemende mate. Vorig jaar heeft de commissie Borstlap aanbevelingen gedaan die tot een meer bescherming van flexibele arbeidsrelaties moeten leiden. Ook is er de wens om het verschil tussen vaste en flexibele arbeid te verkleinen. Specifiek voor uitzenders wordt aanbevolen om het uitzendbeding substantieel te verkorten. Op deze manier wordt voorkomen dat uitzendkrachten op structurele basis worden ingezet. Het is nog ongewis welke aanbeveling het nieuwe kabinet zal overnemen. Maar dat de flexbranche te maken gaat krijgen met nieuwe spelregels lijkt onvermijdelijk.
